Δυο λογια για την Λεσβο

Για εμένα που δεν θυμάμαι την πρώτη φορά που πάτησα στο νησί αφού ήμουν δύο χρονών και η καταγωγή των γονιών μου είναι απο το Μεσότοπο Λέσβου δεν μπορεί ο τόπος αυτός να με αφήνει ασυγκίνητο.Ο τόπος αυτός με φιλοξενούσε μέχρι τώρα έναν μήνα κάθε χρόνο απο τα δύο μου μέχρι τα δεκαεφτά μου. Ύστερα ήρθε η σειρά μου να τον φιλοξενήσω στην καρδιά και στο μυαλό μου. Άρχισα να βλέπω τις διακοπές σαν κάτι παραπάνω απο το "πάμε για μπάνια και για ψάρεμα" και άρχισα ώντας πιο ώριμος να γίνομαι θαυμαστής του τόπου και του πολιτισμού του. Έτσι οταν σκέφτομαι το νησί μου τρία πράγματα μου έρχονται συνειρμικά στο μυαλό: Ιστορία, πολιτισμός , μουσική παράδωση, φυσική ομορφιά και η ντόπια γαστρονομία

ΙΣΤΟΡΙΑ

Το νησί πήρε το όνομα του από το Λέσβο που έφτασε με τους Λαπήθες από τη Θεσσαλία και εγκαταστάθηκε στην περιοχή. Η Λέσβος έφτασε στην μεγαλύτερη οικονομική και πολιτισμική ακμή της κατά την Αρχαϊκή περίοδο (7ος -6ος αι. π.Χ.), στηριζόμενη στην ναυτιλία και την αμπελουργία. Οι Λέσβιοι ίδρυσαν πολλές αποικίες τόσο στα μικρασιατικά παράλια (Μυτιληναίων Αιγιαλός) όσο και στην Θράκη και την Αίγυπτο. Δύο από τις μεγαλύτερες μορφές που ανέδειξε το νησί κατά την περίοδο της ακμής του ήταν ο ποιητής Αλκαίος και η Σαπφώ, μια από τις λίγες ποιήτριες της εποχής. Παράλληλα με την ποίηση, ιδιαίτερη άνθηση γνώρισαν στη Λέσβο τα γράμματα, οι τέχνες και η μουσική. Το νησί υπήρξε μέλος της Α' και Β' Αθηναϊκής Συμμαχίας ενώ υποτάχθηκε μαζί με τις μικρασιατικές αποικίες του δύο φορές στους Πέρσες. Το 322 π.Χ. όμως ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν αυτός που αποτίναξε το ζυγό αποδίδοντας της και τις αποικίες της.

Κατά την Βυζαντινή περίοδο το νησί αναδείχθηκε σε εμπορικό και πνευματικό κέντρο, χάρη στα πολλά μοναστήρια του με σημαντικότερο τη μονή Λείμώνος. Η Λέσβος πέρασε στους Γατελούζους το 1355 σαν προίκα της αδερφής του Αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου Ε', Μαρίας. Οι Τούρκοι την κατέλαβαν το 1462 αλλά η πνευματική συμβολή του νησιού ήταν σημαντική ακόμα και τότε. Απελευθερώθηκε και προσαρτήθηκε με την Ελλάδα στις 8 Νοεμβρίου του 1912 από μοίρα του Ελληνικού στόλου υπό τον ναύαρχο Κουντουριώτη. Μετά την μικρασιατική καταστροφή το 1922 περίπου 24.000 πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο νησί.
Εκτός από τους αρχαίους Αλκαίο και Σαπφώ, η Λέσβος συνεχίζει να είναι πατρίδα ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών όπως του Στρατή Μυριβήλη, του Αργύρη Εφταλιώτη και του Οδυσσέα Ελύτη (γεννήθηκε στο Ηράκλειο αλλά η καταγωγή του ήταν από εδώ), του Θεόφιλου, του Στρατή Ελευθεριάδη, του Γεωργίου Ιακωβίδη κ.α. .
( πηγη www.hellogreece.gr )

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το νησί της Λέσβου είναι ένας χώρος προικισμένος. Οι φυσικές του ομορφιές, το κλίμα του, το γόνιμο έδαφός του, γέννησαν ανθρώπους με βαθιά την αίσθηση του ωραίου και της αρμονίας, από τα βάθη της αρχαιότητας ως τις μέρες μας. Από την εποχή των μύθων ακόμα η Λέσβος είναι γνωστή για την άνθηση των Τεχνών.Αυτός ο χώρος γέννησε και ανέθρεψε ποιητές σαν την Σαπφώ και τον Αλκαίο στην αρχαιότητα ή τον Οδυσσέα Ελύτη στις μέρες μας, λογοτέχνες σαν τον Μυριβήλη, φιλοσόφους σαν τον Πιττακό και τον Θεόφραστο, ζωγράφους σαν τον Γ. Ιακωβίδη και αμέτρητους ακόμα.


ΛΑIΚΗ ΤΕΧΝΗ

Ευρήματα που ήρθαν στο φως έπειτα από ανασκαφές στην αρχαία Θέρμη, μαρτυρούν την ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής και χαλκουργίας. Η αγγειοπλαστική τέχνη εκφράζεται μέχρι σήμερα στην Αγιάσο, με μέσα που εξακολουθούν να είναι παραδοσιακά όπως ο πηλός, οι κεραμικοί τροχοί και φούρνοι.Μεγάλη πρόοδο γνώρισε επίσης και η ξυλογλυπτική. Έχοντας σαν βάση το ξύλο ελιάς που αφθονεί στο νησί, έχουν φτιαχτεί περίτεχνα τέμπλα στις εκκλησίες, ξύλινες κασέλες, απομιμήσεις αρχαίων αγγείων κ.α.

Η ΛΕΣΒΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Με την πάροδο του χρόνου και την εισβολή των Τούρκων υπήρξαν αλλοιώσεις στην πόλη της Μυτιλήνης.Απόκλιση από τα χωριάτικα σπίτια - που ήταν χτισμένα σύμφωνα με τις στοιχειώδεις ανάγκες - αποτέλεσαν οι Πύργοι με την πέτρινη κατασκευή, το ύψος, τους φεγγίτες και τα "σαχνισίνια" που έδιναν μεγαλύτερες διαστάσεις στον επάνω όροφο. Τέτοιοι Πύργοι σώζονται ακόμα και σήμερα στα προάστια. Επίσης, σώζονται και αρχοντικά σε άριστη κατάσταση όπως των Αλεπουδέλη (Ελύτη) και Παπαδοπούλου. Χαρακτηριστικά τους είναι οι ιωνικές και δωρικές κολώνες, οι προσόψεις και οι θολωτές εσοχές. Βασικό χαρακτηριστικό όλων σχεδόν των οικισμών της Λέσβου είναι ο αστικός τους χαρακτήρας. Σε πολλούς οικισμούς το συνεχές δομικό σύστημα επικρατεί και οι αυλές λείπουν τελείως. Σε όσους πάλι υπάρχουν αυλές, είναι περιστοιχισμένες από ψηλούς μαντρότοιχους και τελείως απομονωμένες από το δρόμο.

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ

Μεγάλες προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών ανέδειξε η Λέσβος από τα χρόνια της αρχαιότητας έως και σήμερα, όπως: ο περίφημος φιλόσοφος και βοτανολόγος Θεόφραστος (387 - 272 π.χ.), ο ιστορικός Θεοφάνης (100 π.χ.), ο μουσικός, κιθαρωδός και ποιητής, Αρίων (625 - 585 π.χ.), ο μεγάλος μουσικός και δημιουργός της χορικής ποίησης Τέρπανδρος (210 π.χ.), ο Πιττακός που ήταν ένας από τους επτά Σοφούς της αρχαιότητας.Δεν μπορούμε βέβαια να παραλείψουμε δύο φυσιογνωμίες με ιδιαίτερη λάμψη, όπως τον Αλκαίο και τη Σαπφώ. Η Σαπφώ γεννήθηκε στην Ερεσό το 612 π.χ., και έμεινε ανυπέρβλητη ακόμα και σήμερα για το άνθος, την αισθαντικότητα και την λεπτή λυρική δόνηση των στίχων της. Στα προεπαναστατικά χρόνια διακρίνεται ο Βενιαμίν ο Λεσβίος, ένας από τους πιο σπουδαίους Δασκάλους του Γένους. Στα μεταπελευθερωτικά χρόνια, η πνευματική κίνηση στο νησί αποκτά ιδιαίτερη άνθηση με τους λογοτέχνες Στρατή Μυριβήλη, Ηλία Βενέζη κ.α. Μια πλειάδα λογοτεχνών συνεχίζει και σήμερα την πνευματική άνοιξη, με κορυφαίο εκπρόσωπό της τον ποιητή και νομπελίστα, Οδυσσέα Ελύτη.

ΛΑIΚΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ

Χαρακτηριστικές φορεσιές της Λέσβου σώζονται πολλές και μπορεί να τις δει κανείς στη μόνιμη έκθεση του Συλλόγου Γυναικών Λέσβου. Πατατούκες, γούνες, παλτά, βράκες, γυναικείες χρυσοκέντητες γιορτινές φορεσιές από το Πλωμάρι, τη Βρίσα, την περιοχή της Γέρας. Στην ίδια έκθεση παρουσιάζονται τα λεσβιακά παραδοσιακά υφαντά και κεντήματα. Λαογραφικές συλλογές με φορεσιές της Λέσβου υπάρχουν σε όλο το νησί και είναι ανοιχτές στους επισκέπτες όλο το χρόνο, κάθε μία με τα δικά της μοναδικά εκθέματα.


ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΟΦΙΛΟΥ

Το κτίριο έχει 5 αίθουσες και στεγάζει 86 έργα του λαϊκού ζωγράφου γνωστού και ως "τσολιάς" γιατί γύριζε πάντα με την γραφική φουστανέλα.Σαν καλύτερα έργα του που βρίσκονται στο Μουσείο θεωρούνται: ο Λήμνιος Κεχαγιάς, ο κόλπος της Γέρας, ο χορός της τράτας κ.α.

πηγη: www.greek-tourism.com


Πολιτιστικές εκδηλώσεις του νησιού για όλο τον χρόνο

Γενικες Πληροφοριες



ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΩΣΗ

Η Λέσβος μαζί με τα περισσότερα νησιά του Aνατολικού Aιγαίου αποτελούσε για αιώνες έναν διακριτό γεωπολιτικά, ιστορικά και πολιτισμικά χώρο, άρρηκτα συνδεδεμένο με τα απέναντι μικρασιατικά παράλια. Aπό αυτά αποκόπτεται μετά τη Mικρασιατική Kαταστροφή, οπότε ο ενιαίος αυτός χώρος διασπάστηκε βίαια. Tότε, μπορούμε να πούμε ότι η Λέσβος «γίνεται νησί» και «στρέφει» τον προσανατολισμό της στην Eλλάδα. Όμως, η πάλαι ποτέ ενότητα άφησε έντονα τα ίχνη του περασμένου μεγαλείου της στη μουσικοχορευτική παράδοση του Aνατολικού Aιγαίου. Σήμερα, ο απόηχος αυτής της αίγλης βρίσκει την καλύτερή του έκφραση στο νησί της Λέσβου. Ταυτόχρονα διατηρούνται ανέπαφα πολλά στοιχεία που άνθισαν στην Μικρά Ασία όπως οι χωροί ( απτάλικο λ.χ.) όπως και τραγούδια της εποχής, τα οποία παίζονται σε πολιτισμικές γιωρτές αλλά και στα πολιτιστικά κέντρα του νησιού.

Κάποια link για την μουσική παράδωση του νησιού:

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Λέσβος online

Δισκογραφεία Μουσικής Λέσβου

Το σαντούρι



ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ

Η ομορφιά είναι κάτι το υποκειμενικό. Η ομορφιά κάθε τόπου εξαρτάται απο την γεολογίκη διαμόρφωσή του, απο την ιστορία και τα απομεινάρια του πολιτισμού που έμειναν πίσω στο πέρασμα του χρόνου, απο το μεράκι των κατοίκων, αλλά κυρίως απο το τι θεωρεί ομορφιά ο καθένας.Οι επισκέπτες που δεν έχουν ιδέα για το τι θα συναντήσουν και λατρεύουν το πράσινο είναι πιθανό να απογοητευτούν. Το γεγονός είναι οτι πολύ περισσότερο μετά τις τελευταίες πυκαγιές που ξέσπασαν τα τελευταία χρόνια, το νησί δεν μπορεί να χαρακτηριστεί "πράσινο". Αλλού όμως είναι τα στοιχεία που κάνουν τη Λέσβο να ξεχωρίζει και να σαγυνεύει τους επισκέπτες της.
Οι ατελείωτες παραλίες με τα κρυστάλινα νερά κατα μήκος όλης της ακτογραμμής του νησιού, τα άπειρα απομεινάρια του τούρκικου και του βυζαντινού αλλα και άλλων θαλάσσιων λαών πολιτισμού, που δίνουν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στον τόπο (όπως πχ στο λυμάνι της Μυτηλήνης). Ακόμα τα γραφικά σοκάκια των παλιών χωριών, όπως και του χωριού μου, του Μεσοτόπου αλλά και το ηλιοβασίλεμα στις περισσότερες παραλίες που κοιτούν το δειλινό κάθε φορά που ο ήλιος δινει τον θρόνο του στην σελήνη (ο Μολυβος ή "Μήθυμνα" εχει το ξακουστότερο ηλιοβασίλεμα στο νησί), μπορούν να σε κανουν να σταθείς και να χαζεύεις το καθρέφτισμα του ήλιου που σιγοσβήνει στην επιφάνεια του Αιγαίου.



ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ


Τα πρώτα που θα έρθουν στο μυαλό στο καθένα όταν ακούσει για γαστρονομία στη Λέσβο είναι το ούζο Πλωμαρίου και οι σαρδέλες Καλονής και πιστέψτε με ,ταιριάζουν απόλυτα! Για το ούζο έχω ήδη γράψει ένα αφιέρωμα. (Περισσότερες πληροφορίες) Το νησί παράγει πολύ μεγάλη ποικιλία θαλασσινών, οστράκων και ψαριών, αλλά και αγροτικών προιόντων, λόγο της μεγάλης χερσαίας εκτασής του και αφοσίωσης των ντώπιων στην καλιέργεια. Έτσι συναντάμε μεγάλες εκτάσεις ελαιοδασών και αμπελιών, τα οποία είναι η πρώτη ύλη για το πασίγνωστο λάδι, και το ούζο (ή το κρασί) αντίστοιχα. Συναντάμε επίσης μεγάλη παραγωγή γάλακτος (πρώβιου κυρίως) απο το οποίο παράγονται ποσότητες πολλών διαδεδομένων ειδών τυριών, αλλά και του γνωστού τραχανά. Οι κάτοικοι του νησιού πιστοί στην παράδωση και στις πατροπαράδωτες συνταγές, έχουν κρατήσει όλες τις παλιές συνταγές απο τότε που το νησί ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με τα παράλια της Μικράς Ασίας, του Αιβαλι και της Σμύρνης(τουρλού, ιμάμ μπαιλντι κ.α.)




Υ.Γ.
Θα εχω λοιπον και φετως την χαρα να απολαυσω το αγαπημενο μου νησι για εναν ολοκληρο μηνα και θα επιστρέψω με γεματες "μπαταριες" και ελπιζω μπολικο υλικο για να σας παρουσιασω απο την Λεσβο και το Μεσοτοπο του 2007.